Weerstandsvermogen en risicobeheersing

De door de raad in 2018 vastgestelde Kadernota Risicomanagement 2018-2021 bevat de uitgangspunten voor ons risicomanagement in de komende jaren. Risicomanagement omvat daarbij alles wat we doen om risico’s en kansen in beeld te brengen en te beheersen. Als gemeentelijke organisatie is het daarbij noodzakelijk om risicomanagement niet alleen onbewust onderdeel van ons werkproces te laten zijn maar risico’s en kansen en de wijze waarop we daarmee om willen gaan ook expliciet en transparant te betrekken bij de bestuurlijke besluitvorming. Onze ambitie is om te groeien naar een proactief risicomanagement waarbij we slimmer met risico’s omgaan. De doelstelling die we met risicomanagement nastreven is als volgt in de voornoemde kadernota opgenomen:

We bevorderen binnen onze beïnvloedingssfeer dat doelen en projectresultaten binnen de afgesproken kaders worden gerealiseerd door op een open, gestructureerde en inzichtelijke manier risico’s tijdig in beeld te krijgen, te beheersen en te rapporteren.

Van deze doelstelling zijn de navolgende subdoelstellingen afgeleid:

1. Met ingang van de MPB 2019-2022 zijn in onze P&C-cyclus naast de financiële risico’s ook de niet financiële TOP-risico’s inzichtelijk gemaakt.
2. Met ingang van de MPB 2019-2022 is de voortgang en het effect van de beheersing van de TOP-risico’s expliciet in de P&C-documenten zichtbaar.
3. College, directieraad en (project)management ervaren binnen 2 jaar een duidelijke impuls in de mate van en de wijze waarop het gesprek (breed en expliciet) over risico’s in onze organisatie wordt gevoerd.
4. De positieve benadering van risicomanagement is sinds 2019 concreet onderdeel van de wijze waarop we in Apeldoorn invulling geven aan risicomanagement.

Deze doelstellingen zijn vertaald in concrete maatregelen die wij met ingang van 2018 ter hand namen. De effecten daarvan zijn zichtbaar. Dit geldt met name voor de genoemde punten 1 en 2. Door het voeren van risicogesprekken wordt aandacht voor risico's én bijbehorende beheersmaatregelen gestimuleerd. Naast een deel "techniek" betreft dit vooral ook inzetten op bijpassende houding en gedrag.
Vanaf 2020 zijn daarin verdere stappen gezet, vooral organisatorisch. We hebben de functie van projectcontroller versterkt. Bij ramingen van complexe projecten wordt een extern bureau ingeschakeld om de raming te maken of aan een onafhankelijk bureau een second opinion gevraagd. In de organisatie hebben we vanaf 2021 per domein (sociaal, fysiek en bedrijfsvoering) een businesscontroller aangesteld, die ook het risicomanagement ondersteunt.
Conform het beheersplan zou er eind 2020 een evaluatie uitgevoerd worden op basis waarvan we de stappen op punt 3 kunnen bepalen. Zowel in 2020 als in 2021 hebben de voorbereiding op de reorganisatie per 2021 en de Coronapandemie veel capaciteit gevraagd, waardoor we nog geen evaluatie hebben kunnen uitvoeren en we nog geen vervolg hebben kunnen geven aan de doorontwikkeling van risicomanagement. We hebben de evaluatie doorgeschoven naar 2022. Inmiddels is opdracht gegeven aan een extern bureau om ons te helpen hierin door te ontwikkelen en opgedane kennis en uitkomsten te borgen.