Lokale heffingen

In de tabel hieronder zijn de geraamde opbrengsten voor 2021 vergeleken met de werkelijke opbrengsten van 2021.

Compensatie Rijk
De gederfde inkomsten van belastingen en leges worden gecompenseerd door het Rijk. Het gaat om de parkeerbelastingen, leges evenementen, precariobelasting, toeristenbelasting en marktgelden. In 2021 heeft het Rijk een bedrag van(€ 1.867.000 gecompenseerd aan de gemeente Apeldoorn. Het Rijk heeft toegezegd de inkomstenderving van 2021 ook te compenseren. Het Rijk zal deze vaststellen aan de hand van de jaarresultaten van de gemeente.

Benchmark
Het resultaat van de benchmark uit de COELO-atlas vindt u hier.

Onroerende- zaakbelasting (OZB)
De gemeente Apeldoorn heft sinds lange tijd belastingen op onroerende zaken. Onroerende zaakbelastingen (OZB) zijn de grootste eigen inkomstenbron van gemeenten en bedragen gemiddeld 9% van de totale gemeentelijke inkomsten. De opbrengst valt in de algemene middelen en wordt gebruikt om een deel van de taken van gemeenten te bekostigen en draagt bij aan het voorzieningenniveau van onze gemeente. De gemeenteraad bepaalt bij de begrotingsbehandeling waarvoor de opbrengsten worden ingezet.

De OZB is berekend naar een percentage van de waarde van de onroerende zaak. De WOZ-waarden per 1 januari 2020 waren bepalend voor het belastingjaar 2021. In 2021 zijn voor alle onroerende zaken binnen de gemeentegrenzen nieuwe WOZ-beschikkingen afgegeven die het hele jaar 2021 geldig waren. Uitgangspunt voor de berekening van de tarieven OZB is dat we de opbrengst indexeren op basis van inflatie en rekening houden met volume ontwikkelingen.

Bij de berekening van de tarieven OZB is de hoogte van de aanslag het uitgangspunt. Voor 2021 is geïndexeerd met het met het inflatiepercentage van 1,9%.  Door de toename van de waarde van woningen is het OZB tarief voor woningen gestegen. Omdat de waarde en het volume voor niet-woningen gelijk is gebleven, zijn de tarieven voor niet-woningen ongeveer met het inflatiepercentage gestegen.

De OZB opbrengst woningen was in 2021 €232.000 lager dan geraamd. De voornaamste reden hiervan is dat de werkelijke waarde ontwikkeling iets lager uitvalt dan waar in de begroting rekening is mee gehouden.
Bij de OZB niet-woningen hebben we een lagere opbrengst van €540.000. Dit komt door een lagere waardeontwikkeling dan was verwacht en heeft er een verschuiving plaatsgevonden van niet-woning naar woning. Ook is er voor €200.000 aan oude jaren verminderd en vernietigd.

Toepassing woningtarief ozb sportverenigingen
Landelijk is er veel gesproken over de mogelijkheid van toepassing van het woningtarief voor sportverenigingen in plaats van het hogere niet-woning tarief. De laatste stand van zaken is dat minister Ollongren deTweede Kamer per brief heeft medegedeeld dat het woningtarief nog niet toe te passen is voor gemeenten. De minister is bereid om te onderzoeken hoe de gedachte achter de wettelijke bepaling het beste uitgevoerd kan worden. Het onderzoek kan leiden tot een aanpassing van de Gemeentewet (of een alternatieve bepaling of instrument waarmee het doel beter wordt bereikt).
De keuze hiertoe is voorbehouden aan een nieuw kabinet.

Van m3 naar m2
De Waarderingskamer heeft in 2016 besloten om met een overgangstermijn van 5 jaar alle gemeenten en uitvoeringsorganisaties de woningen verplicht te laten taxeren op basis van de gebruiksoppervlakte. Op deze manier sluit de waardering dichter aan bij de markt. Tribuut gaat, in samenwerking met de gemeentelijke BAG afdelingen, de omzetting voor de gemeente Apeldoorn uitvoeren.
De wijziging wordt bij de aanslag van 2022 doorgevoerd.

Rioolheffing
Naast de zorg voor inzameling en transport van afvalwater hebben gemeenten ook een regenwaterzorgplicht en een duidelijke rol als regisseur bij de aanpak van grondwaterproblemen. De kosten die hiervoor worden gemaakt, worden met de rioolheffing verhaald op gebruikers van woningen en niet-woningen. De aanslagen rioolheffing zijn berekend naar een percentage van de waarde van de onroerende zaak. De gemiddelde aanslag rioolheffing ging in 2021 omhoog met 1,9%. De tarieven voor de rioolopbrengsten worden berekend op basis van de OZB waarde van het onroerend goed (particuliere woning of bedrijfspand). Omdat de werkelijke waarde van de onroerende goederen in Apeldoorn lager is dan het voor de MPB 2021 berekende waarde, zijn in 2021 de werkelijke rioolopbrengsten lager dan begrote opbrengsten. Het verschil in waarde was vooral groot bij de bedrijfspanden. In totaal hebben we €301.000 minder opbrengst dan begroot.

Afvalstoffenheffing
De gemeenteraad en het college van burgemeester en wethouders zijn wettelijk verantwoordelijk voor de inzameling van het afval van huishoudens. Met de afvalstoffenheffing kunnen gemeenten de inzameling van het huishoudelijk afval betalen. De opbrengst van de heffing mag niet voor andere doeleinden worden gebruikt. De belasting wordt geheven naar de maatstaven en de tarieven zoals die opgenomen zijn in de verordening, te weten een vast tarief per perceel, verhoogd met een of meerde gedifferentieerde tarieven. De tarieven zijn besproken in de recycleservice 2025.
Elk huishouden is het vaste gedeelte verschuldigd. Het variabele deel wordt berekend op basis van het aantal aanbiedingen restafval. Het vaste gedeelte bestaat uit één tarief per huishouden, ongeacht de omvang van dat huishouden. Het variabel gedeelte gaat uit van het aantal liters inhoud per aanbiedmiddel, waarbij ervan wordt uitgegaan dat bij elke aanbieding de vullingsgraad 100% is. Circulus- Berkel voert de inzameling en afvoer van afval uit.
De financiële uitkomst voor 2021 voor afval laat een voordeel zien. Voor een nadere onderbouwing verwijzen wij u naar de financiële verschillen verklaring bij de lasten en de baten.

• Parkeerbelastingen

Het parkeergedrag van bewoners en/of bezoekers van de gemeente Apeldoorn wordt door de parkeerbelasting gereguleerd. In de gemeente Apeldoorn worden de inkomsten uit de parkeerbelastingen ook gebruikt om de kosten voor parkeervoorzieningen te compenseren. We maken onderscheid tussen parkeren voor bewoners, bezoekers, woon- werk parkeren op de daarvoor aangewezen plaatsen en vergunningen. Het streven is zo min mogelijk auto’s langs de openbare weg te laten parkeren en het gebruik van alternatieven voor de auto voor woon- werkverkeer te stimuleren.

De opbrengst parkeerbelastingen is € 1.724.000 lager dan begroot. Het nadeel is voor het grootste deel toe te schrijven aan de maatregelen die zijn genomen ter bestrijding van Corona, zoals het sluiten van de parkeergarages op zaterdag en het sluiten van de winkels en horeca in de binnenstad. Daarnaast is een nadeel van € 130.000 veroorzaakt door de administratieve wijziging waardoor inkomsten parkeerabonnementen 2022 niet meer geboekt zijn in het voorgaande jaar ( december 2021). Dit levert eenmalig een lagere inkomst op. De inkomsten worden nu in het juiste jaar verantwoord.

• Precariobelasting

Precariobelasting wordt geheven als vergoeding voor het gebruik van gemeente/openbare grond. Hieronder valt niet alleen het plaatsen van containers langs- of op de openbare weg, maar bijvoorbeeld ook lichtbakken aan winkels die boven gemeentegrond hangen. Precariobelasting is een ongebonden belasting, waarbij de gemeente volledige vrijheid heeft in de vaststelling van de hoogte van de tarieven.  In de verordening worden verschillende maatstaven en tarieven gehanteerd.
Inmiddels is de precariobelasting voor kabels en leidingen afgeschaft. Er geldt een overgangstermijn tot 1 januari 2022. Dit betekent dat deze opbrengsten (ca. € 7,500.000) niet meer worden opgenomen in de begroting en de tarieven worden verwijderd uit de verordening 2022.
De tarieven zijn, met uitzondering van de tarieven voor kabels en leidingen, verhoogd met 1,9%.
De opbrengst van de precariobelasting is € 325.000 lager dan begroot. Uw raad heeft in januari 2021 besloten om voor 2020 en 2021 geen precariobelasting terrassen op te leggen zodat naar verwachting een bedrag van € 150.000 niet opgelegd zal worden. Het overige verschil wordt verklaard door een lagere aanslag van TenneT en nog op te leggen aanslagen.

• Hondenbelasting

 "Duurzaam houders" van een hond betalen hondenbelasting. De maatstaf van heffing is het aantal honden dat wordt gehouden. Het tarief is vrij en bestaat uit een vast bedrag. Onze gemeente kent een oplopend tarief om zodoende het hondenbezit in te perken. Voor kennels geldt een apart tarief.
De tarieven 2021 zijn geïndexeerd met 1,9%.

Afschaffing hondenbelasting
Naar aanleiding van een burgerinitiatief heeft de Tweede Kamer gedebatteerd over de hondenbelasting. Een motie om de hondenbelasting uit de Gemeentewet te halen is niet aangenomen. De Tweede Kamer heeft het kabinet wel verzocht om met de gemeenten te onderzoeken of de hondenbelasting kan worden afgeschaft en wat daar de financiële consequenties van zijn. Een overgangstermijn behoort tot de mogelijkheden.  

• Toeristenbelasting

Mensen buiten de gemeente Apeldoorn betalen toeristenbelasting over zakelijke of privé overnachtingen waar een vergoeding voor wordt gevraagd. De belasting wordt geheven naar het aantal overnachtingen in het belastingjaar.
De toeristenbelasting wordt in de basis in Apeldoorn geheven om de eigen inkomsten te verhogen en daarna gebruikt om voorzieningen binnen de gemeente op peil te brengen en/of te houden, Daarnaast worden de extra opbrengsten ten opzichte van de totaalopbrengst sinds 2016 exclusief bestemd voor structuurversterking van de toeristische sector binnen het vastgesteld raadskader van Welkom in Apeldoorn en in het kader van de gebiedsopgave Veluwe. De meeropbrengst als gevolg van de wijzigingen wordt geoormerkt toegevoegd aan het werkbudget van het programma Welkom in Apeldoorn.

De tarieven zijn verhoogd met 1,6%. In de jaarrekening 2020 hielden we vanwege corona rekening met een tekort op de opbrengst toeristenbelasting van € 0,8 miljoen. In 2021 zijn de definitieve aanslagen opgelegd en blijkt dat de toeristische sector zich goed hersteld heeft en het nadeel zich niet heeft voorgedaan.

• Reclamebelasting

De gemeente Apeldoorn heft reclamebelasting over de openbare aankondigingen zichtbaar vanaf de openbare weg in het centrum van Apeldoorn. De reclame wordt geheven per vestiging en bedraagt een vast bedrag. Voor zover de waarde van de vestiging meer bedraagt dan € 100.000 dan wordt het vaste bedrag vermeerderd met een bedrag per € 1.000 aan waarde.  
De reclamebelasting is een algemene belasting en de inkomsten zijn in principe vrij besteedbaar. In Apeldoorn wordt de opbrengst van de reclamebelasting echter, na aftrek van de gemeentelijke in- en uitvoeringskosten, als subsidie beschikbaar gesteld aan de stichting Centrum Management Apeldoorn. Aan de subsidie is de conditie verbonden dat de stichting met haar activiteiten de aantrekkelijkheid van de binnenstad versterkt. De tarieven reclamebelasting zijn verhoogd met de inflatie van 1,9%.

In januari 2022 heeft uw raad besloten om de tarieven in de verordening reclamebelasting met 25% te verlagen. De aanslagen moeten nog opgelegd worden.

• Marktgelden

Marktgeld is een retributie voor het innemen van een standplaats op een (gewoonlijk periodiek gehouden) markt. Dit zijn de dag- of weekmarkten waar voor de consument bijvoorbeeld eetwaren en textielwaren te koop zijn.
Het streven is om de warenmarkten kostendekkend te maken. De tarieven zijn voor 2021 verhoogd met de gewogen index (1,7%).
Door de teruggelopen bezetting van de markt als gevolg van met name de corona maatregelen zijn de opbrengsten marktgelden fors lager uitgevallen dan geraamd. Daarnaast zijn ook als gevolg van de Corona maatregelen aanzienlijke extra kosten gemaakt om het bezoek aan de markt in goede banen te leiden.

• Begraafplaatsrechten

De lijkbezorgings- of begraafplaatsrechten zijn retributies voor het gebruik van de gemeentelijke begraafplaats of het crematorium. Naast een retributie voor de uitgifte en het onderhoud van graven en urnen, regelt de verordening ook de vergoeding voor het gebruik van gemeentelijke diensten in verband met de begraafplaats en het crematorium.

De tarieven van de begraafplaatsenrechten zijn in 2021 gemiddeld verhoogd met 1,1% ten opzichte van het vorige jaar. De baten met betrekking tot de begraafplaatsrechten zijn in 2021 iets hoger uitgevallen dan begroot. Daarnaast zijn de  kosten voor instandhouding ook iet hoger uitgevallen dan begroot. Per saldo is er een kleine onttrekking geweest uit de voorziening begraafplaatsen van afgerond €5.000. De voorziening kent nu een positief saldo van afgerond €628.000.

• Leges en rechten

Bij de vaststelling van een aantal tarieven is rekening gehouden met wettelijk vastgestelde tarieven
zoals voor paspoorten en rijbewijzen.
De kostendekkendheid van de leges burgerzaken is nagenoeg gelijk dan begroot (86% begroot).
Er zijn wel minder leges ontvangen (€402.000), dan begroot, voor rijbewijzen/paspoorten en verklaringen
Maar voor deze diensten zijn ook minder (variabele) kosten (€ 325.000) uitgegeven dan begroot.

leges Publiek Domein

De opbrengst van de leges vergunningen publiek domein (o.a. winkeltijden, kansspelen, horeca en evenementen) blijft achter bij de begroting. Deze minderopbrengst van € 100.000 zorgt ervoor dat de kostendekkendheid van deze vergunningen ook lager is dan begroot. De oorzaak hiervan is dat minder vergunningen zijn verleend bij de meest voorkomende vergunningen (evenementen, standplaatsen, drank en horeca en terrassen) door Corona.

Omgevingsvergunning activiteit bouwen

In 2021 is voor € 808.000 meer leges ontvangen dan begroot. De opbrengsten zijn hoger dan geraamd, omdat er meer vergunningsaanvragen waren, waarvan een groot deel met een hoge bouwsom.
Er sprake van “kruissubsidiering”, grote projecten zijn meer dan kostendekkend, kleine projecten zijn niet kostendekkend. Overigens zegt het aantal bouwaanvragen en de hoogte van de bouwsom weinig over de complexiteit van die aanvragen.
Tegenover de hogere opbrengst stonden € 903.000 hogere lasten om het grotere aantal bouwaanvragen te kunnen verstrekken. Per saldo onttrekken we € 95.000 uit de voorziening leges omgevingsvergunning. Deze komt hiermee op een totaal bedrag van ruim € 2,34 miljoen.